Stollen
Het is fijn dat veel zaken in ons leven voorspelbaar zijn. Daardoor doen we een groot deel van ons dagelijks leven op de automatische piloot. Het is niet alleen praktisch dat je tandenborstel op dezelfde plaats staat zodat je in de ochtend niet hoeft te zoeken. Het scheelt je veel energie. Stel dat je bij iedere te verrichten handeling moet nadenken, zoeken, overwegen en afwegen. Dat is inefficiënt in je eigen leven, in je baan en in de organisatie. Daarom maken we al dan niet geformaliseerde afspraken. Ik noem het ‘stollen’.
Verstarren
Ondanks de vele voordelen zoals voorspelbaarheid, efficiëntie en duidelijkheid die verbonden zijn aan ‘stollen’ zijn er risico’s. Het vastzetten van afspraken kan leiden tot een starre houding. Omwille van de orde die in afspraken is vastgezet blijft vernieuwing ingewikkeld. Maatwerk, mensenwerk of door de vingers zien is dan onmogelijk. Er is geen beweging meer.
Vernieuwen
Zie de lemniscaat voor je met aan de ene kant ‘stollen’. Dan tref je aan de andere kant ‘vernieuwen’. Het is een inkopper om je vandaag te vertellen dat vernieuwing tot stand kan komen als er een noodzaak voor is. Onderwijs op afstand was in vele onderwijsorganisaties een moeilijk bespreekbaar thema en thuiswerken vonden veel werkgevers geen goed idee. Binnen drie werkdagen is er een vernieuwing op gang gekomen die daarvoor ondenkbaar was.
Terug
Aan één kant van de polariteit blijven hangen in houding en gedrag is niet duurzaam. Blijven vernieuwen zal niet leiden tot een nieuwe orde en stabiliteit. We hebben behoefte aan een vorm van rust en voorspelbaarheid. We gaan dus terugveren naar nieuwe afspraken. Zowel collectief als individueel. We geven elkaar geen handen meer, dus we bedenken nieuwe manieren om elkaar te begroeten. Daar kiezen we er een paar uit die standaard gaan worden. Mijn kind hoeft het lesschema van school niet meer te volgen. Het beschikbare digitale lesmateriaal vraagt wel om aandacht. Samen maken we een nieuw schema wat voorspelbaarheid geeft.
Zoektocht
Het is ingewikkeld om los te laten wat op dit moment niet meer functioneel is. Denk hierbij aan afspraken, verwachtingen en de vertrouwde overtuigingen. Dan kost het tijd om te ‘vernieuwen’ of na het vernieuwen tot een andere ‘stolling’ te komen. Voor leiders is dit dagelijks werk. In mijn boek ‘Signatuur in de zorg’ – leiderschap met positieve impactvalt te lezen hoe zij met deze polariteit omgaan. Wat hen kenmerkt is de plek die ze keer op keer innemen in het midden van de polariteit. Daar huist eigenheid, karakter, krachten, talenten en zo meer. Dat is de plaats waar je kan voelen. Zowel de raadgevende als de ongemakkelijke stemmen in je hoofd (en hart) zijn daar aanwezig. Vandaag en morgen en overmorgen word jij uitgedaagd om in beweging te zijn op deze polariteit van ‘stollen’ en ‘vernieuwen’. Ik nodig je uit om keer op keer terug te keren naar het midden en te onderzoeken wat voor jou het goede is op dit moment.
